Ik ben het “Congo dagboek 1996-2009” van journalist Guy Poppe aan het lezen. Op bladzijde 253-254 verwijst hij in zijn dagboeknotities van 6 januari 2006 naar een studie van het International Rescue Committee waaruit blijkt dat sinds 1998 er in Congo 3,9 miljoen mensen stierven als gevolg van de oorlog.
Ik was een beetje nieuwsgierig en ging dus zelf even snel op zoek naar de cijfers eind 2009. Blijkt dat het aantal doden ondertussen opgelopen is tot 5,4 miljoen mensen. Iedere maand sterven er tengevolge van de oorlog 45.000 mensen. Dat zijn er al 7.000 per maand meer dan in 2006 want in het dagboek van Guy Poppe lees ik: “Elke maand sterven er 38.000 Congolezen, die in een ander Afrikaans land waar vrede heerst, in leven zouden blijven, schrijft IRC. (…) Eén van de directeuren Richard Brennan heeft zijn eerste commentaar al geopperd: ‘Congo is de voorbije zestig jaar de dodelijkste crisis ter wereld. De onwetenheid over schaal en impact ervan is bijna universeel en de internationale toezeggingen staan absoluut niet in verhouding tot de humanitaire noden.’
We zijn ondertussen vier jaar verder en de toestand is er nog altijd even hopeloos. Op de website van IRC lees ik: ‘The vast majority died from non-violent causes such as malaria, diarrhea, pneumonia and malnutrition--easily preventable and treatable conditions when people have access to health care and nutritious food.’ Ondertussen publiceerde het IRC een nieuw rapport. En op de website is ook een reportage te zien van het CBS-programma Sixty Minutes. Bloedstollend.
zondag 27 december 2009
dinsdag 15 december 2009
Koffieoorlog is van cruciaal belang!
De krant De Morgen maakt vandaag melding van het feit dat ‘Douwe Egberts een koffieoorlog ontketent’. Er wordt bericht over verschillende rechtszaken van Douwe Egberts tegen lokale of regionale overheden die besloten om voor Max Havelaar koffie te kiezen. Ik volg dit dossier al geruime tijd. Anders dan in het artikel staat werd er door de Europese Commissie helemaal géén brief naar de Nederlandse provincie Groningen gestuurd om te melden dat de provincie de wet overtreedt door voor Max Havelaar te kiezen.
De Europese richtlijnen bieden op het vlak van openbare aanbesteding aan overheden en bedrijven perfect de mogelijkheid om te kiezen voor die fair trade-producten die ook echt rekening houden met mens en milieu. Het Europees Parlement heeft er altijd op gewezen dat de richtlijnen voor openbare aanbesteding helemaal niet voorschrijven dat men voor de meest goedkope bieder moet kiezen, maar ook rekening kan houden met milieutechnische en sociale criteria. En zo kan men kiezen voor ‘het economisch meest voordelige aanbod’. Het is daarbij wel van belang dat men bij het uitschrijven van die openbare aanbesteding, zeer nauwkeurig omschrijft aan welke criteria die producten moeten voldoen.
Hier ligt nog een belangrijke educatieve opdracht: overheden en anderen duidelijk maken hoe ze die gunningsprocedure zo kunnen formuleren dat ze én rekening houden met het belang van fair trade én juridisch waterdicht zijn. Daar bestaan al handboeken voor. Er is wel nood aan een Europese harmonisering van nationale en regionale fair trade labels.
De juridische procedureslag tussen koffieproducent Douwe Egberts, onderdeel van multinational Sara Lee, en Max Havelaar en regionale overheden is een cruciaal voorbeeld van de strijd voor een meer rechtvaardige geglobaliseerde economie.
Iedereen heeft al jaren de mond vol van duurzaam ondernemen, van de nood aan meer bedrijfsethiek en van het samengaan van ‘people, planet en profit’. Nu blijkt dat dit concept inderdaad werkt en steeds meer overheden hun verantwoordelijkheid tonen door die producten aan te kopen die de landen van herkomst en de producenten een eerlijke prijs biedt, toont multinational Sara Lee zich een slechte verliezer.
Net op een moment dat ontwikkelingssamenwerking onder vuur ligt, zou het cruciale belang van fair trade of eerlijke handel, intussen voor iedereen duidelijk moeten zijn. Pas als westerse consumenten bereid zijn een prijs te betalen voor grondstoffen uit ontwikkelingslanden, kunnen die landen en hun bevolking ontsnappen aan de vicieuze cirkel van onderontwikkeling, armoede en geweld. Consumenten zijn vaak ook bereid dat te doen als zij weten dat bedrijven ook bereid zijn die betere prijs door te betalen aan boeren en lokale producenten. Dan komt de welvaart eindelijk terecht waar die al vele decennia had moeten terecht komen. Sara Lee mag best een beetje minder winst maken als dat de verpauperde koffieboeren en daarmee hele regio’s helpt. Het is vanuit moreel oogpunt onbegrijpelijk dat Douwe Egberts – anders dan vele andere koffie-, en cacaobedrijven - dat maar niet wil inzien en zich niet aansluit bij het keurmerk Max Havelaar.
Ik vraag landgenoot Karel De Gucht om als aanstaand Europees Commissaris voor Handel het dossier van eerlijke handel bovenaan zijn politieke agenda te plaatsen. Als oud-minister van Buitenlandse zaken en als huidig Eurocommissaris voor ontwikkelingssamenwerking wéét De Gucht immers als geen ander dat dit dossier een sleutel is om uit de armoedespiraal te geraken.
De Europese richtlijnen bieden op het vlak van openbare aanbesteding aan overheden en bedrijven perfect de mogelijkheid om te kiezen voor die fair trade-producten die ook echt rekening houden met mens en milieu. Het Europees Parlement heeft er altijd op gewezen dat de richtlijnen voor openbare aanbesteding helemaal niet voorschrijven dat men voor de meest goedkope bieder moet kiezen, maar ook rekening kan houden met milieutechnische en sociale criteria. En zo kan men kiezen voor ‘het economisch meest voordelige aanbod’. Het is daarbij wel van belang dat men bij het uitschrijven van die openbare aanbesteding, zeer nauwkeurig omschrijft aan welke criteria die producten moeten voldoen.
Hier ligt nog een belangrijke educatieve opdracht: overheden en anderen duidelijk maken hoe ze die gunningsprocedure zo kunnen formuleren dat ze én rekening houden met het belang van fair trade én juridisch waterdicht zijn. Daar bestaan al handboeken voor. Er is wel nood aan een Europese harmonisering van nationale en regionale fair trade labels.
De juridische procedureslag tussen koffieproducent Douwe Egberts, onderdeel van multinational Sara Lee, en Max Havelaar en regionale overheden is een cruciaal voorbeeld van de strijd voor een meer rechtvaardige geglobaliseerde economie.
Iedereen heeft al jaren de mond vol van duurzaam ondernemen, van de nood aan meer bedrijfsethiek en van het samengaan van ‘people, planet en profit’. Nu blijkt dat dit concept inderdaad werkt en steeds meer overheden hun verantwoordelijkheid tonen door die producten aan te kopen die de landen van herkomst en de producenten een eerlijke prijs biedt, toont multinational Sara Lee zich een slechte verliezer.
Net op een moment dat ontwikkelingssamenwerking onder vuur ligt, zou het cruciale belang van fair trade of eerlijke handel, intussen voor iedereen duidelijk moeten zijn. Pas als westerse consumenten bereid zijn een prijs te betalen voor grondstoffen uit ontwikkelingslanden, kunnen die landen en hun bevolking ontsnappen aan de vicieuze cirkel van onderontwikkeling, armoede en geweld. Consumenten zijn vaak ook bereid dat te doen als zij weten dat bedrijven ook bereid zijn die betere prijs door te betalen aan boeren en lokale producenten. Dan komt de welvaart eindelijk terecht waar die al vele decennia had moeten terecht komen. Sara Lee mag best een beetje minder winst maken als dat de verpauperde koffieboeren en daarmee hele regio’s helpt. Het is vanuit moreel oogpunt onbegrijpelijk dat Douwe Egberts – anders dan vele andere koffie-, en cacaobedrijven - dat maar niet wil inzien en zich niet aansluit bij het keurmerk Max Havelaar.
Ik vraag landgenoot Karel De Gucht om als aanstaand Europees Commissaris voor Handel het dossier van eerlijke handel bovenaan zijn politieke agenda te plaatsen. Als oud-minister van Buitenlandse zaken en als huidig Eurocommissaris voor ontwikkelingssamenwerking wéét De Gucht immers als geen ander dat dit dossier een sleutel is om uit de armoedespiraal te geraken.
vrijdag 11 december 2009
Eurotop vermijdt blamage, maar toont onvoldoende leiderschap
Met de belofte van 7,2 miljard euro klimaatsteun voor ontwikkelingslanden in de komende drie jaar stuurt de eurotop een klein vonkje van hoop naar de klimaattop in Kopenhagen. Echt leiderschap tonen de Europese regeringsleiders helaas niet.
De regeringsleiders hadden de kans om een forse impuls te geven aan de moeizame onderhandelingen in Kopenhagen. Daarvoor hadden zij moeten besluiten om, onafhankelijk van andere landen, de Europese uitstoot van broeikasgassen met 30 procent te verminderen in 2020. Die kans hebben ze helaas gemist.
De EU-landen stellen 2,4 miljard euro per jaar aan fast-start klimaatsteun beschikbaar voor ontwikkelingslanden. Zo is het Europese bod voor Kopenhagen toch nog wat concreter geworden. Daarmee heeft het Zweedse voorzitterschap een volledige blamage weten te vermijden. We moeten echter afwachten hoeveel van dit geld echt nieuw geld is. Als het uit bestaande budgetten voor ontwikkelingssamenwerking komt, worden de arme landen blij gemaakt met een dode mus.”
Ik ben blij dat een heffing op financiële transacties voor geen enkel EU-land meer taboe is. Op deze politieke doorbraak wachten we al jaren. Zo’n heffing helpt bij het stabiliseren van financiële markten en levert inkomsten op die ook voor klimaatsteun aan ontwikkelingslanden kunnen worden aangewend. Tegen 2020 is daarvoor minstens 110 miljard euro per jaar nodig. Als het niet lukt om Obama te overtuigen van de voordelen van een Tobintax-nieuwe-stijl, dan moet de EU niet aarzelen om deze zelf door te voeren.
Merkwaardig is ook dat in de conclusies van de Europese Raad geen gebenedijd woord terug te vinden is over Palestina, Oost-Jeruzalemn en Israël. Het Zweeds voorzitterschap probeerde nochtans hierin enkele stappen in de goede richting te zetten. Maar de ontwerpteksten lekten uit, Israël reageerde furieus en ... de 27 staatshoofden en regeringsleiders kropen mooi terug in hun hok. Erg moedig is dat allemaal niet. Vandaar dat ik blijf pleiten voor het op gang brengen van een debat over het opstarten van een boycot van Israëlische producten. De Israëli's verstaan m.i. alleen dat soort taal.
De regeringsleiders hadden de kans om een forse impuls te geven aan de moeizame onderhandelingen in Kopenhagen. Daarvoor hadden zij moeten besluiten om, onafhankelijk van andere landen, de Europese uitstoot van broeikasgassen met 30 procent te verminderen in 2020. Die kans hebben ze helaas gemist.
De EU-landen stellen 2,4 miljard euro per jaar aan fast-start klimaatsteun beschikbaar voor ontwikkelingslanden. Zo is het Europese bod voor Kopenhagen toch nog wat concreter geworden. Daarmee heeft het Zweedse voorzitterschap een volledige blamage weten te vermijden. We moeten echter afwachten hoeveel van dit geld echt nieuw geld is. Als het uit bestaande budgetten voor ontwikkelingssamenwerking komt, worden de arme landen blij gemaakt met een dode mus.”
Ik ben blij dat een heffing op financiële transacties voor geen enkel EU-land meer taboe is. Op deze politieke doorbraak wachten we al jaren. Zo’n heffing helpt bij het stabiliseren van financiële markten en levert inkomsten op die ook voor klimaatsteun aan ontwikkelingslanden kunnen worden aangewend. Tegen 2020 is daarvoor minstens 110 miljard euro per jaar nodig. Als het niet lukt om Obama te overtuigen van de voordelen van een Tobintax-nieuwe-stijl, dan moet de EU niet aarzelen om deze zelf door te voeren.
Merkwaardig is ook dat in de conclusies van de Europese Raad geen gebenedijd woord terug te vinden is over Palestina, Oost-Jeruzalemn en Israël. Het Zweeds voorzitterschap probeerde nochtans hierin enkele stappen in de goede richting te zetten. Maar de ontwerpteksten lekten uit, Israël reageerde furieus en ... de 27 staatshoofden en regeringsleiders kropen mooi terug in hun hok. Erg moedig is dat allemaal niet. Vandaar dat ik blijf pleiten voor het op gang brengen van een debat over het opstarten van een boycot van Israëlische producten. De Israëli's verstaan m.i. alleen dat soort taal.
donderdag 3 december 2009
Le nouveau Europa is (Lissa) born !!!
Ik geef toe, we moeten als 'eurofielen' niet euforisch doen over deze eerste december 2009 - de gemiddelde Europese burger zal deze morgen niet met vlinders in de buik zijn opgestaan al was het maar omdat het radionieuws deze ochtend meldde dat de unieke zanger Ramses Shaffy, de Nederlandse Jacques Brel, overleden was - maar toch....is het een historische dag voor Europa. Vandaag treedt het verdrag van Lissabon in werking.
De inwerkingtreding toont ook weer eens dat Europa een grillig beestje is dat met horten en stoten - en soms na diepe crisis - toch steeds weer vooruit geraakt en groeit. Want ik wil er toch even aan herinneren dat al op 29 oktober 2004 de Europese regeringsleiders en ministers van Buitenlandse Zaken van 28 Europese landen in Rome het Verdrag ondertekenden dat voorzag in een Europese Grondwet. Het Verdrag werd ondertekend door de 25 lidstaten van de Europese Unie en Roemenië, Bulgarije en Turkije. Dat gebeurde in dezelfde zaal waar in 1957 het oprichtingsverdrag van de Europese Gemeenschap door de zes oorspronkelijke lidstaten Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, België en Luxemburg werd ondertekend.
De Grondwet heeft het nooit gehaald, maar de opvolger, het Verdrag van Lissabon, werd ook al in 2007 ondertekend. Vandaag - 5 jaar en één maand na Rome - mogen we dus toch spreken van een historisch moment. En ook al voel ik geen euforie, deze dag kunnen we beschouwen als een kans op een nieuwe start voor een ander Europa. Er is dus wel blijdschap nu na vijf jaar na de ondertekening in Rome, het er naar uitziet dat de Europese Unie eindelijk de noodzakelijke bestuurlijke en democratische hervormingen kan doorvoeren. Want koele of vurige minnaars van de Europese Unie, iedereen was het erover eens dat er nood was aan nieuwe regels en afspraken om het uitgebreide Europese huishouden goed te laten draaien en iedereen – dus ook de nieuwe lidstaten – er comfortabel aan te kunnen laten deelnemen.
Le nouveau Europa is (Lissa)born!
Dankzij Lissabon heeft de EU in ieder geval een raamwerk om democratischer te worden, en kan het een beter wetgevend proces krijgen, transparanter worden en is er meer inspraak voor Europese burgers. Ook de nationale parlementen krijgen meer inspraak in het wetgevende proces, mits ook zij die taak serieus nemen. Maar het zal van nationale en Europese politici afhangen of meer democratisering ook gebeurt!
Het Europees Parlement is nu ook wetgevend en krijgt dus beslissende inspraak op belangrijke beleidsterreinen als landbouw, visserij, transport, asiel en migratie, justitie en politiesamenwerking. Als je ziet hoe de Europese ministers van justitie uitgerekend één dag voor inwerkingtreding van Lissabon nog snelsnel een akkoord goedkeuren waardoor de VS inzage krijgen in bankgegevens van Europese burgers, toont aan dat de Europese ministerraad aanvoelt dat het EP wel eens lastig kon gaan doen. Het is een proces dat al jaren bezig was: andere Europese machtscentra namen het EP steeds serieuzer. De Europese democratie wordt langzaam volwassen, met veel groeipijnen, dat wel. We kunnen alleen maar hopen dat mijn collegae deze uiterst belangrijke taak de komende jaren ook serieus nemen, ondanks de sterke eurosceptische tendens in Europa. Met andere woorden: Lissabon biedt de kans om de EU vooruit te brengen in positieve zin, maar daar is politieke wil en moed voor nodig.
Daarom schreef mijn fractie een brief aan kersvers Commissie-voorzitter Barroso en nog verser EU-president Van Rompuy. We vragen hen om het besluit over document 'Europe2020' uit te stellen. Daarin wordt de toekomstvisie voor de EU voor de komende tien jaar uitgestippeld. Wij groenen vinden dit zo belangrijk dat we eerst een democratisch debat willen. Dit document bepaalt de koers van de EU gedurende een meer dan cruciaal decennium. In een tijd van mondiale klimaatproblemen, toenemende armoede en sociale ongelijkheid, financieel-economische transitie en chaos moet het parlement voldoende tijd hebben om constructief mee te denken.
Ook burgers worden uitgedaagd mee te denken en stappen te zetten. Het is zo dat de grondrechten van Europese burgers door het nieuwe verdrag beter verankerd worden. Het Europees Hof van Justitie krijgt de bevoegdheid om te beoordelen of de lidstaten de Europese wetgeving wel implementeren volgens het Charter van Fundamentele Rechten. En er is het burgerinitiatief: als een miljoen burgers uit een 'significant' aantal lidstaten hun handtekening zetten, moet de Europese Commissie met voorstellen komen om een bepaald probleem aan te pakken. Hoe dit precies zal georganiseerd worden moet nog uitgeklaard. Er wordt op dit eigenste moment een robbertje gevochten tussen Parlement en Commissie om dit burgerinitiatief echt gestalte te geven.
Maar het burgerinitiatief opent perspectieven! Begin maar alvast handtekeningen te verzamelen. Maar dan wel voor iets zinnigers als het verbieden van minaretten. Het verbieden op Europese bodem van Amerikaanse kernraketten? Ik noem maar iets.
De inwerkingtreding toont ook weer eens dat Europa een grillig beestje is dat met horten en stoten - en soms na diepe crisis - toch steeds weer vooruit geraakt en groeit. Want ik wil er toch even aan herinneren dat al op 29 oktober 2004 de Europese regeringsleiders en ministers van Buitenlandse Zaken van 28 Europese landen in Rome het Verdrag ondertekenden dat voorzag in een Europese Grondwet. Het Verdrag werd ondertekend door de 25 lidstaten van de Europese Unie en Roemenië, Bulgarije en Turkije. Dat gebeurde in dezelfde zaal waar in 1957 het oprichtingsverdrag van de Europese Gemeenschap door de zes oorspronkelijke lidstaten Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, België en Luxemburg werd ondertekend.
De Grondwet heeft het nooit gehaald, maar de opvolger, het Verdrag van Lissabon, werd ook al in 2007 ondertekend. Vandaag - 5 jaar en één maand na Rome - mogen we dus toch spreken van een historisch moment. En ook al voel ik geen euforie, deze dag kunnen we beschouwen als een kans op een nieuwe start voor een ander Europa. Er is dus wel blijdschap nu na vijf jaar na de ondertekening in Rome, het er naar uitziet dat de Europese Unie eindelijk de noodzakelijke bestuurlijke en democratische hervormingen kan doorvoeren. Want koele of vurige minnaars van de Europese Unie, iedereen was het erover eens dat er nood was aan nieuwe regels en afspraken om het uitgebreide Europese huishouden goed te laten draaien en iedereen – dus ook de nieuwe lidstaten – er comfortabel aan te kunnen laten deelnemen.
Le nouveau Europa is (Lissa)born!
Dankzij Lissabon heeft de EU in ieder geval een raamwerk om democratischer te worden, en kan het een beter wetgevend proces krijgen, transparanter worden en is er meer inspraak voor Europese burgers. Ook de nationale parlementen krijgen meer inspraak in het wetgevende proces, mits ook zij die taak serieus nemen. Maar het zal van nationale en Europese politici afhangen of meer democratisering ook gebeurt!
Het Europees Parlement is nu ook wetgevend en krijgt dus beslissende inspraak op belangrijke beleidsterreinen als landbouw, visserij, transport, asiel en migratie, justitie en politiesamenwerking. Als je ziet hoe de Europese ministers van justitie uitgerekend één dag voor inwerkingtreding van Lissabon nog snelsnel een akkoord goedkeuren waardoor de VS inzage krijgen in bankgegevens van Europese burgers, toont aan dat de Europese ministerraad aanvoelt dat het EP wel eens lastig kon gaan doen. Het is een proces dat al jaren bezig was: andere Europese machtscentra namen het EP steeds serieuzer. De Europese democratie wordt langzaam volwassen, met veel groeipijnen, dat wel. We kunnen alleen maar hopen dat mijn collegae deze uiterst belangrijke taak de komende jaren ook serieus nemen, ondanks de sterke eurosceptische tendens in Europa. Met andere woorden: Lissabon biedt de kans om de EU vooruit te brengen in positieve zin, maar daar is politieke wil en moed voor nodig.
Daarom schreef mijn fractie een brief aan kersvers Commissie-voorzitter Barroso en nog verser EU-president Van Rompuy. We vragen hen om het besluit over document 'Europe2020' uit te stellen. Daarin wordt de toekomstvisie voor de EU voor de komende tien jaar uitgestippeld. Wij groenen vinden dit zo belangrijk dat we eerst een democratisch debat willen. Dit document bepaalt de koers van de EU gedurende een meer dan cruciaal decennium. In een tijd van mondiale klimaatproblemen, toenemende armoede en sociale ongelijkheid, financieel-economische transitie en chaos moet het parlement voldoende tijd hebben om constructief mee te denken.
Ook burgers worden uitgedaagd mee te denken en stappen te zetten. Het is zo dat de grondrechten van Europese burgers door het nieuwe verdrag beter verankerd worden. Het Europees Hof van Justitie krijgt de bevoegdheid om te beoordelen of de lidstaten de Europese wetgeving wel implementeren volgens het Charter van Fundamentele Rechten. En er is het burgerinitiatief: als een miljoen burgers uit een 'significant' aantal lidstaten hun handtekening zetten, moet de Europese Commissie met voorstellen komen om een bepaald probleem aan te pakken. Hoe dit precies zal georganiseerd worden moet nog uitgeklaard. Er wordt op dit eigenste moment een robbertje gevochten tussen Parlement en Commissie om dit burgerinitiatief echt gestalte te geven.
Maar het burgerinitiatief opent perspectieven! Begin maar alvast handtekeningen te verzamelen. Maar dan wel voor iets zinnigers als het verbieden van minaretten. Het verbieden op Europese bodem van Amerikaanse kernraketten? Ik noem maar iets.
Abonneren op:
Posts (Atom)