donderdag 12 november 2009

Ook collega's uit Kirgizistan waarschuwen voor klimaatverandering

Op 11 november vergaderde ik een hele dag met collega’s parlementsleden uit Kirgizistan. Dat is één van de vijf Centraal-Aziatische republieken. Bergachtig gebied, grenzend aan Tadjikistan, Oezbekistan en Kazachstan. Het is één van de staten die na het uiteenvallen van de Sovjetunie onafhankelijk werd. In 1995 sloot de EU met Kirgizistan een Partnerschaps- en Samenwerkingsovereenkomst (PCA). In 2007 publiceerde de Europese Commissie een document dat de EU-strategie ten aanzien van geheel Centraal-Azië beschreef. In het kader van de PCA wordt er regelmatig overleg gepleegd op ministerieel niveau. Op parlementair niveau bestaat er een zogenaamde Samenwerkingscommissie . We vergaderen éénmaal per jaar en bespreken de onderlinge relaties op economisch, financieel en handelsgebied. Maar Kirgizistan ligt ook vlakbij Afghanistan. Een groot deel van de drugs die de EU binnenkomt, passeert Tadjikistan en Khirgizistan. En ook de “strijd tegen het internationaal terrorisme” is steevast een gespreksthema telkens we de Kirgiezen ontmoeten. De VS hebben er een militaire basis die één van de toegangspoorten is voor het VS-leger naar Afghanistan. Ook de Russische federatie heeft er een militaire basis en is van plan er een tweede te bouwen. Stof genoeg tot dialoog en overleg dus. Daarbovenop komt dat de Centraal-Aiatische republieken bepaald geen voorbeeld zijn inzake de naleving van de rechtstaat, democratie, vrije meningsuiting, de vrijheid van vereniging en de vrijheid van pers. De jongste presidentsverkiezingen verliepen volgens internationale waarnemenrs en de OVSE allesbehalve op een eerlijke manier. De toestand in de gevangenissen is mensonterend en de doodstraf wordt er weer ingevoerd.

Maar een groot gedeelte van de besprekingen ging over klimaatveranderening. De onderhandelingen met het oog op het afsluiten van een nieuw wereldwijd klimaataakkoord in Copenhagen zijn daar uiteraard niet vreemd aan.

We weten al een hele tijd dat niet het rijke industriële Westen, de eerste en grootste oorzaak van het klimaatprobleem, niet het ergst wordt geconfronteerd met de gevolgen van de klimaatverandering. Gisteren werd dat dubbeldik in de verf gezet. Enkele feiten maar: In het Alataugebergte verkleinde de gletsjer Adigene met 20 procent in de afgelopen 50 jaar. De Aksai-gletsjer verdween bijna helemaal. Geoloog Bakutbek Ermenbaev waarschuwt: “Als er geen actie wordt ondernomen zullen alle 2200 Kirgizische gletsjers verdwenen zijn binnen de eeuw".

Nochtans zijn deze gletsjers, net zoals die in buurland Tadjikistan, vitaal voor de watervoorziening van geheel Centraal-Azië. In normale omstandigheden smelten gletsjers gedurende de zomer maar herstellen ze zich opnieuw tijdens de winter. Dat gebeurt al een hele tijd niet meer. De meeste gletsjers verliezen 15 tot 20 meter per jaar en de Petrova-gletsjer trok zich de vorige jaren zelfs met een snelheid van 50 meter per jaar terug.

Meer smeltwater betekent de vorming van steeds groter wordende meren. Soms zorgt de overvloed aan water voor immense overstromingen in lager gelegen valleien waarbij hele dorpen worden weggeveegd. Op korte termijn zorgt dat versneld wegsmelten van gletsjers voor een overvloed aan water in de lager gelegen gebieden. Ook Oezbekistan, dat voor een zeer groot deel afhangt van dit gletsjerwater voor zijn drinkwatervoorzieing komt voorlopig nog niet in de problemen. Het overtollige water wordt nu opgeslagen in reservoirs. Nadeel daarvan is dat tijdens de zomer een onevenredig groot deel van dat water verdampt en verloren gaat. Op de lange termijn is de toestand catastrofaal. Hoe meer gletsjers er verdwijnen, hoe minder drinkwater er wordt aangevoerd. Dat creëert nu al spanningen tussen de verschillende landen in de regio. Een regionale oorlog om water lijkt binnenkort de pijnlijke realiteit.

Een aansporing dus om te zorgen dat "Kopenhagen" alsnog slaagt.

Geen opmerkingen: